Geschiedenis van SBR

In het begin van deze eeuw zoekt een kleine groep ‘pioniers’ vanuit bedrijfsleven en overheid naar een digitale oplossing om verantwoording makkelijker en efficiënter te maken. De eerste stappen werden gezet naar het huidige SBR-stelsel. Het idee ontstaat om gebruik te maken van een gedeelde taxonomie (‘woordenboek’) een algemene infrastructuur voor het proces en een gedeelde dienstverlener voor het beheer. Sindsdien heeft SBR belangrijke ontwikkelingen doorgemaakt en zijn er veel resultaten geboekt. Van de eerste jaarrekening in 2006 tot aan 40+ miljoen uitwisselingen nu.

Taal en taxonomie voor de digitale poort

In 2004/2005 ontwikkelt de overheid de OverheidsTransactiePoort (OTP), de voorloper van de huidige ‘Digipoort’. Een nieuw kanaal voor communicatie met diverse publieke organisaties. Met behulp van een digitaal certificaat kan rechtsgeldig gecommuniceerd worden met onder andere de Belastingdienst, Kamer van Koophandel (KVK) en het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS).

Via de Digipoort worden gegevens zo veel mogelijk uitgewisseld in XBRL (eXtensible Business Reporting Language). Een open standaard ‘taal’ voor het digitaal uitwisselen van rapportages. Ook maken deze partijen samen afspraken over de gebruikte definities in bedrijfsadministraties; de eerste versie van de Nederlandse Taxonomie.

Eerste jaarrekening en elektronische aangifte

Het was minister Donner die in 2006 de eerste jaarrekening deponeerde in XBRL. Na ontvangst van de eerste jaarrekening in 2006 sluiten enkele private partijen (11 intermediairs , 22 softwareleveranciers, 8 beroepsorganisaties), CBS, KvK en de ministeries van Economische Zaken,  Financiën, Justitie en Bestuurlijke Vernieuwing en Koninkrijksrelaties  een convenant over de standaardisatie van verantwoordingsprocessen en het doorontwikkelen van voorzieningen.

Ook VNO-NCW, MKB-Nederland en meer intermediairs en softwareleveranciers sluiten zich daarna bij het convenant aan. Samen bouwen zij verder aan de benodigde infrastructuur, met eind 2008 de elektronische belastingaangifte als succesvol resultaat en 2010 de eerste kredietrapportages naar het bankwezen.

Private toepassing van SBR-standaarden door banken

Ook de private sector herkent de voordelen van standaardisatie. Staatssecretaris Heemskerk kondigt in november 2009 aan dat drie grote banken voor hun kredietrapportages over zullen gaan op SBR. Deze banken zijn verenigd in het Financiële Rapportages Coöperatief (FRC, voorloper van SBR Nexus). In 2010 begint berichtuitwisseling via een eigen bancaire infrastructurele voorziening (BIV) en een eigen extensietaxonomie.

Volwassen beheerorganisatie SBR

Overheden schalen in 2010 op voor grootschalig gebruik door te investeren in een volwassen beheerorganisatie, in voorlichting en in de systemen bij Logius, de dienst Digitale Overheid en de uitvragende partijen. Mede door de verplichtstelling van elektronische belastingaangifte en het aanleveren van jaarrekeningen aan de KvK tellen we meer dan 7,7 miljoen aanleveringen en 2,1 terugleveringen en 5,7 miljoen machtigingen in 2014. In 2019 liggen deze aantallen veel hoger.

Prognose rapportage

Het aantal datastromen wordt uitgebreid. Ook de jaarrekeningen van onderwijsinstellingen en woningcorporaties volgen het voorbeeld op voor het digitaal aanleveren van jaarrekeningen. Op basis van de cijfers van de deze laatstgenoemde jaarrekeningen wordt via SBR in 2018 voor het eerst een prognose-rapportage gemaakt voor de woningbouw.

Weg met de natte handtekening

Vanaf 2017 moeten de meeste middelgrote ondernemingen in Nederland via SBR de jaarverslagen deponeren. Het jaarverslag is voorzien van een digitale controleverklaring en dito handtekening van de controlerend accountant. De SBR Assurance aanpak is hier speciaal voor ontwikkeld.

SBR wordt succesvol gebruikt voor het uitwisselen van grote aantallen gegevens met de Belastingdienst, de Kamer van Koophandel (KVK), de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO), woningcorporaties en diverse banken.

Betere besluitvorming

Maar het gaat verder dan financiële en fiscale verantwoording. Rapportage en analyse zijn onontbeerlijk voor een betere besluitvorming. De combinatie van openheid, transparantie, verantwoording en digitalisering is belangrijker dan ooit tevoren. Wordt publiek geld goed besteed? Zijn met de juiste subsidies de juiste zaken gedaan? Heeft decentralisatie van taken het gewenste effect? En heeft de overheid zich aan de eigen regels gehouden?

SBR faciliteert hierbij zowel het bedrijfsleven als de overheid voor een gestructureerde en betrouwbare digitale gegevensuitwisseling. SBR draagt hiermee bij aan transparantie en vertrouwen in het maatschappelijke verkeer.