In hoeverre hebben de markt en overheid elkaar nodig voor het veilig en gemakkelijk data uitwisselen? Wat moet de overheid doen om data van burgers te ontsluiten? Hoe helpt de eIDAS-verordening bij het uitwisselen van gekwalificeerde gegevens? Deze vraagstukken en pittige stellingen kwamen aan bod op het online event: ‘De toekomst van veilig data delen in een Trusted Online Ecosystem’.
Tijdens het Rijksinnovatie congres INNOvember presenteerde Boris Bonsel, programmamanager SBR Vernieuwing, de ontwikkelingen van het Trusted Online Ecosystem waar we met verschillende partijen aan werken. Via polls en de chat werd de interactie met het virtuele publiek opgezocht. De stellingen werden bovendien voorgelegd aan een panel van experts.
Qua techniek gaan we het redden
Christian Verhagen, senior consultant Data & Analytics bij Verdonck, Klooster & Associates begeleidde de paneldiscussie en legde de eerste stelling voor. Ongeveer 80% van het publiek is het ermee eens dat het organiseren van een veilige digitale samenleving één van de grootste uitdagingen is voor het komende decennium. Frans Hietbrink, Adviseur eOverheid bij de Belastingdienst, onderschrijft dit en geeft aan dat de focus op eenvoud en laagdrempeligheid moet liggen. Qua techniek gaan we het volgens hem wel redden.
Ook Remco van Wijk, Division Lead bij Cleverbase ziet geen technische beren op de weg, maar hij pleit voor een langdurige beschikbaarheid van gegevens, zodat je over 10 jaar ook nog de data tot je beschikking hebt. Terecht wordt in de chat opgemerkt dat data vluchtig kan zijn. Het toevoegen van timestamps (tijdstempels) zou uitkomst kunnen bieden, om de datum en tijd bij te houden waarop een nieuwe record wordt toegevoegd.
Ook Paul Staal, Global lead XBRL Structured data bij ING Real Estate Finance is het er helemaal mee eens dat we technisch veel kunnen. Hij vraagt zich af hoe we het Trusted Online Ecosystem goed kunnen laten slagen… hoe krijg je het aan de man?
Betrouwbare digitale identiteit
Bij de toehoorders leven een aantal onzekerheden. Hoe groot is de kans dat het Trusted Online Ecosystem werkelijkheid wordt? Wie financiert zo’n ecosysteem? En wie garandeert dat de juiste informatie uit de juiste bron afkomstig is? Dat brengt ons bij de 2e stelling: ‘Om veilig gegevens te kunnen delen is een betrouwbare digitale identiteit de hoogste prioriteit’. Zowel het publiek als het panel is het volmondig met de stelling eens. Arjen Gielen, voorzitter van de Raad van Bestuur bij de Nationale Hypotheek Garantie benadrukt een goede governance en afspraken over bevoegdheden. Frans Hietbrink beaamt het belang van samen standaarden afspreken over de e-samenleving.
Burger centraal
Wie is er bij de ontwikkeling van een ecosysteem in de lead? De overheid? Of moet je het overlaten aan de markt? En moeten burgers nauw betrokken worden?
De burger staat centraal, zegt Arjen Gielen, dus je moet de burger zeker betrekken, maar niet bij elke stap. Remco van Wijk is van mening dat de burger zich allang heeft uitgesproken. We moeten de burger faciliteren: “Als hij zaken doet met de overheid wil hij de status zien wanneer hij welke informatie met wie gedeeld heeft”. Frans Hietbrink geeft het belang van gebruikersonderzoek aan, want het kan een valkuil zijn als we denken te weten wat de burger wil.
Waarop Paul Staal graag de diversificatie benadrukt met een metafoor van een auto. Je weet precies wat voor auto je wilt –grootte, kleur, model- maar het maakt niet zoveel uit wat er onder de motorkap zit. Dat de overheid voorschrijft dat er gordels in een auto moeten zitten, geeft een veilige basis standaard.
Overheid stelt spelregels op
In hoeverre geldt de bemoeienis van de overheid voor het Trusted Online Ecosystem? De meerderheid is van mening dat de overheid niet in de lead moet zijn, maar wel kaders / spelregels moet opstellen. Vervolgens kan het overgelaten aan de markt, aldus Remco van Wijk: “De markt kan volgens die spelregels functionaliteit bouwen.” Paul Staal geeft als puntje van zorg aan dat we vooral moeten gebruikmaken van internationale afspraken en standaarden en geen Nederlandse vertaling moeten maken. Ook Arjen Gielen is het hiermee eens. Hij ziet ook een bepaalde verantwoordelijkheid bij de overheid en ook een aanjaagrol voor innovatie.
Trusted Online Ecosystem realiteit?
We komen terug op een van de eerste vragen in het event: hoe lang gaat het duren voordat het Trusted Online Ecosystem werkelijkheid is? Iets meer dan de helft denkt dat we in 2025 onze gegevens veilig kunnen delen in een Trusted Online Ecosystem. Frans Hietbrink durft nog niet met zekerheid te zeggen of dit voor alle ketens geldt, maar de eerste ketens zijn tegen die tijd absoluut van start. Ook Arjen Gielen gelooft erin: “Er staat al zoveel klaar, we moeten tot een afsprakenstelsel komen. Er zijn nu al platformen, al zijn deze nog experimenteel.”
Ter afsluiting kunnen we concluderen dat het zeker niet de laatste keer zal zijn dat we over het Trusted Online Ecosystem praten. We staan pas aan het begin. En een ding is meer dan duidelijk: we moeten het samen doen.
Event gemist?
De hele sessie is terug te zien via deze link.
